شرایط جذب هیات علمی در دانشگاهها

برای شما که می خواهید وارد شغل هیات علمی شوید و دردانشگاه تدریس کنید، آگاهی از شرایط جذب هیات علمی می تواند مهم و تعیین کننده باشد. بر مبنای تجربه ای که از برگزاری چندین دوره فراخوان جذب هیات علمی وزارت علوم وجود دارد، این شرایط تقریبا روشن و به قرار زیر است.

به طور کلی شرایط جذب هیات علمی به دو بخش عمده تقسیم می شود: شرایط عمومی و شرایط اختصاصی.

الف- شرایط عمومی جذب هیات علمی: این بخش مجموعه شرایطی را که جنبه عام داشته و به طور مشترک در همه رشته ها و دانشگاهها مد نظر است، در بر می گیرد. مواردی ازقبیل دین، تابعیت، سن، سوء پیشینه، نظام وظیفه آقایان و نظایر آن. معمولا دانشگاهها در این بخش یکسان عمل می کنند و مجری مقررات و قوانین مراجع بالاتر هستند.

ب- شرایط اختصاصی جذب هیات علمی: بر خلاف شرایط عمومی، در این بخش شرایطی که جنبه علمی، آموزشی و پژوهشی دارد مطرح می شود. مواردی از قبیل مدرک تحصیلی، سوابق آموزشی و پژوهشی، تسلط به زبانهای خارجی و توانمندیهای خاص مرتبط با رشته تحصیلی. روشن است که دانشگاهها ممکن است در این بخش یکسان عمل نکنند و حسب نیاز خود و سطح علمی دانشگاه،  شرایط متفاوتی را برای داوطلبان در نظر بگیرند.

در این میان برخی شرایط نیز وجود دارد که گاهی جنبه عمومی و گاهی اختصاصی می یابد. به عنوان مثال شرط معدل ممکن است در یک فراخوان برای تمام دانشگاهها یکسان تعریف شود و جنبه عمومی پیدا کند و یا این که برای برخی دانشگاه ها (حسب درخواست آنها) مقادیرکمتر یا بیشتری اعلام شود و جنبه اختصاصی بیابد.

راهنمای جذب هیات علمی وزارت علوم ( جذب دولتی ، غیر انتفاعی، پیام نور)  (کلیک کنید) راهنمای گام به گام و عملی برای رسیدن به شغل استاد دانشگاه (ویژه گروه غیرپزشکی-ویرایش ششم-مرداد ۹۶)

شرایط حذف کننده در فرایند جذب هیات علمی

طبق مصوبه هیات عالی جذب اعضای هیات علمی ، داشتن برخی شرایط و ویژگیها باعث حذف متقاضی می شود. این شرایط عبارتند از:

– مشکلات روحی و روانی

– بیماریهای جسمی ناتوان کننده

– مشکلات اخلاقی

– داشتن ظاهر نامناسب و خلاف شئونات اسلامی

– عدم رعایت موازین اخلاقی

شرایطی که باعث اولویت متقاضی می شوند

طبیعتا هر داوطلب که امتیاز بالاتری کسب کند از شانس بیشتری برخوردار است اما برخی عوامل و شرایط به عنوان عوامل امتیازآور (در شرایط مساوی میان دو یا چند متقاضی) مطرح بوده ومی توانند باعث موفقیت داوطلب شوند.اهم این موارد عبارتند از:

• – متقاضیان بومی همان منطقه
• – نخبگان
• – ایثارگران

راهنمای جذب هیات علمی وزارت علوم ( جذب دولتی ، غیر انتفاعی، پیام نور)     (کلیک کنید) راهنمای گام به گام و عملی برای رسیدن به شغل استاد دانشگاه (ویژه گروه غیرپزشکی- ویرایش ششم-مرداد ۹۶)

راهنمای جذب هیات علمی دانشگاه آزاد       (کلیک کنید) راهنمای گام به گام و عملی برای رسیدن به شغل استاد دانشگاه آزاد(ویژه گروه غیرپزشکی دانشگاه آزاد)

حالا پرسش اساسی که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که سنجش شرایط جذب هیات علمی ( اعم از شرایط عمومی و شرایط اختصاصی) و نیز معیارهای حذف کننده و اولویت دهنده (که در بخش اول مطرح شد) توسط چه کسانی و با کدام ساز و کار انجام می شود؟

• شرایط جذب هیات علمی در بخش عمومی

بررسی بخشی از شرایط عمومی جذب هیات علمی ، پس از ثبت نام در فراخوان و قبل از ارسال پرونده به دانشگاه انجام می شود. این بررسی بر مبنای اطلاعات و لیستهای امنیتی و با استعلام از مراجع ذیصلاح صورت می گیرد. تنها تعداد اندکی از متقاضیان که ممکن است مشکلات جدی داشته باشند در این مرحله حذف خواهند شد.

ادامه کار در این بخش در دانشگاهها انجام می شود. گام اول در دانشگاه، بررسی شرایط کلی داوطلب نظیر سن، وضعیت نظام وظیفه آقایان و … است. پس از آن وضعیت شما بر اساس معیارهای ۱۷ گانه صلاحیت عمومی بررسی خواهد شد. مرجع اصلی بررسی شرایط جذب هیات علمی در بخش عمومی در دانشگاهها، کارگروه بررسی صلاحیت عمومی نام دارد که متشکل از نماینده رییس دانشگاه، نماینده رییس نهاد رهبری دانشگاه و سه نفر عضو هیات علمی به انتخاب رییس است.

اعضای این کارگروه با دعوت از شما به جلسه، شرایط شما را برای عضویت در هیات علمی بر اساس ۱۷ معیار اصلی (از قبیل اعتقاد به نظام و ارکان آن، دین، تعهدات اخلاقی و کاری، فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی،توانایی اداره کلاس، قدرت بیان و…)می سنجند و در فرم ویژه ای که در اختیار دارند تا سقف امتیاز درج شده در فرم امتیاز می دهند.میانگین امتیازات این افراد، امتیاز شما را در بخش عمومی مشخص می کند. این امتیازات بعدا در جلسه هیات جذب دانشگاه و در مقایسه با امتیاز سایر داوطلبان، مبنای تصمیم گیری خواهد بود. (این فرم به همراه امتیازات هر بند و مستندات لازم برای هر کدام، یکی از پیوستهای راهنمای شغلی استاد دانشگاه است که از طریق این لینک قابل دانلود است).

• شرایط جذب هیات علمی در بخش اختصاصی

در این بخش نیز ابتدا دانشگاه کلیات پرونده را بررسی کرده و مواردی مثل مدرک تحصیلی، انطباق رشته متقاضی، حداقل معدل و… را بررسی کرده و ادامه روند بررسی را به کارگروه بررسی توانایی علمی می سپارد. این کارگروه متشکل از رئیس دانشکده/پژوهشکده، مدیر گروه آموزشی، پژوهشی ذیربط، دو نفر از اعضای هیأت علمی مرتبط با زمینه تخصصی متقاضی، یک نفر از اعضای هیأت اجرایی جذب و یا نماینده آن هیأت (عضو هیأت علمی رسمی مؤسسه) است.

اعضای این کارگروه با دعوت از شما به جلسه، شرایط شما را برای عضویت در هیات علمی بر اساس ۱۴ معیار اصلی (از قبیل فعالیتهای پژوهشی نظیر مقاله، کتاب و طرح تحقیقاتی و فعالیتهای آموزشی نظیر افتخارات علمی، معدل کیفیت دانشگاههای محل تحصیل، سطح زبان خارجی، توانایی تدریس و…)می سنجند و در فرم ویژه ای که در اختیار دارند تا سقف امتیاز درج شده در فرم امتیاز می دهند.میانگین امتیازات این افراد، امتیاز شما را در بخش اختصاصی مشخص می کند.

این امتیازات همانند بخش عمومی بعدا در جلسه هیات جذب دانشگاه و در مقایسه با امتیاز سایر داوطلبان، مبنای تصمیم گیری خواهد بود. (این فرم به همراه امتیازات هر بند و مستندات لازم برای هر کدام، یکی دیگر از پیوستهای راهنمای شغلی استاد دانشگاه است که با تهیه این راهنما از طریق این لینک قابل دانلود است).

• عوامل اولویت دهنده در جذب هیات علمی

در بخش قبلی به عوامل اولویت دهنده اشاره کردیم. اهم این موارد شامل بومی بودن، نخبگی، استعداد درخشان و ایثارگری است.

الف- بومی بودن: عواملی نظیر ساکن بودن یا تحصیل در یک منطقه موجب بومی بودن در آن منطقه می شود.(در صورت تمایل، باید جزئیات را در قوانین مربوطه بیابید).

ب- مصادیق نخبگی: دانش آموختگان برتر، دارندگان رتبه های برتر جشنواره ها و المپیادهای معتبر، رتبه های برتر کنکور سراسری جزو نخبگان محسوب می شوند. جزئیات بیشتر را در پیوست راهنمای شغلی استاد دانشگاه ببینید.

ج- شرایط استعداد درخشان: شرایط این بخش شباهت زیادی با نخبگان دارد. البته تاکید در این بخش روی دانشجویان است. دانشجویان برتر، دانشجویان دارای رتبه های برتر جشنواره ها و المپیادهای معتبر و رتبه های برتر کنکور جزو استعدادهای درخشان محسوب می شوند. جزئیات بیشتر را در پیوست راهنمای شغلی استاد دانشگاه ببینید.

د- مصادیق ایثارگری: افراد تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران در این گروه قرار می گیرند.رزمندگان، آزادگان، جانبازان و خانواده آنان و خانواده شهدا همه تحت شرایطی می توانند از امتیاز ایثارگری بهره مند شوند. در این مورد نیز همانند موارد قبل جزئیات بیشتری در راهنمای شغلی استاد دانشگاه ارایه شده است.

در پایان با آرزوی موفقیت برای شما توصیه می کنیم تا با تهیه راهنمای شغلی جذب هیات علمی وزارت علوم و دانشگاه آزاد از طریق لینکهای زیر، ضمن در اختیار داشتن اطلاعات فوق، مجموعه کاملی از اطلاعات مفید دیگر را مطالعه کنید و از هم اکنون برای عضویت در هیات علمی دانشگاه مورد علاقه تان آماده شوید.

راهنمای جذب هیات علمی وزارت علوم ( جذب دولتی ، غیر انتفاعی، پیام نور)       (کلیک کنید) راهنمای گام به گام و عملی برای رسیدن به شغل استاد دانشگاه (ویژه گروه غیرپزشکی-ویرایش ششم-مرداد ۹۶)

راهنمای جذب هیات علمی دانشگاه آزاد      (کلیک کنید) راهنمای گام به گام و عملی برای رسیدن به شغل استاد دانشگاه آزاد(ویژه گروه غیرپزشکی دانشگاه آزاد)